Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κρήτης
Αναζήτηση  
Αρχική Σελίδα :: Υπηρεσίες Xρηστών :: Κλειστές Συλλογές (Σπάνια & Πολύτιμα) :: Κλειστές συλλογές :: Αγορές & δωρεές :: Κωνσταντίνος Δ. Καλοκύρης (1916-2015)
Κλειστές συλλογές
Κωνσταντίνος Δ. Καλοκύρης (1916-2015)

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δ. Καλοκύρης γεννήθηκε το 1916 στο Ρέθυμνο, όπου ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του. Ακολούθως φοίτησε στη Φιλοσοφική και τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε το πτυχίο της Θεολογίας. Υπηρέτησε ως καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης στο Ρέθυμνο, κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ΄40, έχοντας ήδη εκδηλώσει το ζωηρό ενδιαφέρον του για το χώρο της Βυζαντινής Αρχαιολογίας. Κατά την περίοδο εκείνη, μάλιστα, εντόπισε στην κωμόπολη του Πανόρμου τα ίχνη ενός παλαιοχριστιανικού μνημείου που, όπως αποδείχθηκε, επρόκειτο για μια παλαιοχριστιανική βασιλική η οποία συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα και σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά κτίσματα της νήσου. Η φιλοπονία, ο ενθουσιασμός και ο ζήλος του νεαρού καθηγητή τον οδήγησαν να ανακαλύψει δύο ακόμα σημαντικά παλαιοχριστιανικά μνημεία στο Νομό Ρεθύμνης. Τις παλαιοχριστιανικές βασιλικές στα χωριά Βιράν Επισκοπή Ρεθύμνης και Βυζάρι Αμαρίου.

Παράλληλα με την επιστημονική δράση του, ο νεαρός καθηγητής ενδιαφερόταν τόσο για τα κοινωνικά όσο και για τα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης του. Σε συνεργασία με άλλους επώνυμους Ρεθυμνίους και την προεδρία του δραστήριου νομικού Πολύβιου Τσάκωνα, δημιουργήθηκε το 1946 η Πνευματική Εστία Ρεθύμνου, σωματείο που επικέντρωσε τη δραστηριότητά του στη δημιουργία Βιβλιοθήκης. Η προσπάθεια αυτή είχε ιδιαιτέρως ευτυχή κατάληξη, καθώς το 1952 η εν λόγω Βιβλιοθήκη εντάχθηκε στο δίκτυο των δημοσίων βιβλιοθηκών του Υπουργείου Παιδείας. Σήμερα είναι η μοναδική Δημόσια Βιβλιοθήκη της Κρήτης και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο οργανωμένες της χώρας.

Μετά από επιτυχείς εξετάσεις ο Κων/νος Δ. Καλοκύρης διορίστηκε επιμελητής Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με έδρα το Ηράκλειο και ανέπτυξε πλούσια ερευνητική, αναστηλωτική και ανασκαφική δράση σε πλήθος βυζαντινών μνημείων της Κρήτης. Η δραστηριότητα αυτή διεκόπη για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει μαθήματα διακεκριμένων επιστημόνων στη Βυζαντινή Αρχαιολογία, όπως ο Αndre Grabar, ο Paul Lemerle και ο Franz Doelger.

Το 1955 υπέβαλε στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών τη διατριβή του «Η Γέννησις του Χριστού εις την Βυζαντινήν τέχνη της Ελλάδος». Το 1958 εκλέχτηκε  υφηγητής  της Χριστιανικής Αρχαιολογίας  στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1961 καθηγητής της Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου υπηρέτησε ως το 1983. Το 1984 η Σύγκλητος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης του απένειμε τον τίτλο του Ομότιμου καθηγητή.

Εκτός από τις ανασκαφές και αναστηλώσεις παλαιοχριστιανικών και βυζαντινών ναών στην Κρήτη, ο Καλοκύρης μελέτησε την τέχνη στο Άγιον Όρος, ερεύνησε μεσαιωνικά μνημεία στα νησιά του Αιγαίου, στη Μεσσηνία, στις βαλκανικές χώρες, στον Λίβανο, στη Συρία, στη Σικελία κ.ά.

Παρέδωσε μαθήματα και διαλέξεις σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού (ΗΠΑ, Αυστραλίας, Αυστρίας, Γερμανίας, Μεγάλης Βρετανίας, Ιταλίας, Γαλλίας, Ρωσίας, Λιβάνου).

Ήταν τακτικό μέλος της Ακαδημίας Επιστημών Κατάνης και «Άρχων Μαΐστωρ» (οφφικιάλιος) του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών το 1951 και σταθερός συνεργάτης του περιοδικού της Κρητικά Χρονικά.

Στα έργα του συγκαταλέγονται τα συγγράμματα: ΆθωςΗ Θεοτόκος στην εικονογραφία, Βυζαντιναί εκκλησίαι Μεσσηνίας, Χριστιανική και βυζαντινή αρχαιολογία, Η ζωγραφική της Ορθοδοξίας, Αι βυζαντιναί τοιχογραφίαι της Κρήτης, Η ναοδομία και η σύγχρονη τέχνη, Θεοτοκόπουλος, Η αρχαία Ρίθυμνα, Ο μουσουργός Ι. Θ. Σακελλαρίδης, Η φάτνη των Χριστουγέννων, Μωυσής, Το αρχιτεκτονικό συγκρότημα του ναού της Αναστάσεως Ιεροσολύμων και το θέμα του αγίου Φωτός, Το εγκάρσιο διάφραγμα ναών της Δύσεως καθώς και άλλα που δημοσιεύθηκαν και σε ξένες γλώσσες.